Stormkracht

Kunstenaar: Friedie Kloen, Wageningen (1956)

Locatie: Havenplein, tussenhaven

Door: Jacques Visker

 

Stormkracht is de beeltenis van een mensfiguur die op 6½ meter boven de waterlijn opklimt vanuit een paal in de Buitenhaven van Maassluis, bij het Havenplein. Het houten mensfiguur is ongeveer een meter groot en tuurt met de handen boven de ogen naar het water dat in de rivier naar zee stroomt en naar de zeedijk die een stormvloed moet keren. De paal, een “vloedpaal”, werd op 1 februari 2003 onthuld ter herinnering aan de Watersnoodramp van 1953. Op de herdenkingszuil staan ook de eerdere rampen aangegeven waarmee Maassluis te kampen heeft gehad.

www.maassluis.nl/kunstwerkenkaart

Friedie Kloen woont en werkt in Maassluis. Zij creëert beelden uit hout. “Het beeldhouwen is voor mij een wisselwerking met het hout; ik blijf hakken, vijlen en schuren tot er een harmonisch beeld ontstaat. Ik hou van de lichamelijke arbeid van het beeldhouwen en van de vonken en houtsnippers die ervan afvliegen. Hout is altijd mijn favoriete materiaal geweest. De vormen, structuur en kleur van het hout inspireren mij tot het maken van sculpturen die menselijke vormen en bewegingen laten zien. De vormen worden vereenvoudigd”. De laatste jaren gaat Friedie vooral uit van de vormen van het hout, zonder dat zij een figuratief beeld nastreeft. Een spannend proces dat tot abstract werk leidt.

Naast zelf kunstenaar te zijn stimuleert Friedie als vakleraar handvaardigheid ook anderen tot creatief en ontdekkend bezig zijn en zij geeft beeldhouwcursussen.

Maassluis ligt aan het Scheur, de plaatselijke naam voor de rivier die veel water uit de Rijn en de Maas naar zee voert. De stad ligt slechts 16 km landinwaarts en de Noordzee is een enorme trechter die van noord naar zuid tussen Brittannië en Noord Europa steeds smaller wordt. Bij een stormwind uit de noordwesthoek kan het zeewater meters hoger de rivier opgestuwd worden dan de normale, dagelijkse vloed. Dat leidde in de loop van de eeuwen in de stad soms tot ernstige overstromingen. Die worden op de vloedpaal vermeld. Wie het uitlegbord bij de paal leest ziet dat de stormvloeden telkens hoger werden en toenamen in frequentie. In 1953 ging het in Maassluis bijna fout. De vloed kwam tot minder dan een meter van de kruin van de zeedijk (Hoogstraat). Als het water daarover was gegaan zou een groot deel van de Randstad ondergelopen zijn. Sindsdien is ons land zich beter tegen de zee gaan beveiligen met de Deltawerken. Onderdeel daarvan in Maassluis is de nieuwe, hogere Deltadijk met de keersluis in de Buitenhaven.

Met het beeld Stormkracht laat Friedie ons een mens zien die uit de vloedpaal stapt om naar de zeewering te kijken. De mens tuurt over het water om te situatie te beoordelen en ziet dat het goed komt: de Deltawerken daar voor hem geven hem rust.

Het beeld uit 2003 werd gehouwen uit iepenhout. De elementen hadden sindsdien vrij spel en ondanks regelmatig onderhoud was na bijna 16 jaar vervanging van het kunstwerk noodzakelijk. Het hout was aangetast door zwammen en schimmel. Het Maassluise bedrijf VKN heeft van de mensfiguur door middel van 3D-scans een kunststofreplica kunnen maken. Daarna heeft Friedie met speciale verf de houtnerven op het beeld geschilderd. Hiermee heeft het de uitstraling van het oorspronkelijke werk. In januari 2019 werd de nieuwe mensfiguur op zijn plek gehesen: De waterschouwer. Zou hij symbool staan voor de nieuwe mens die weet van de klimaatverandering?

Bronnen:
www.friediekloen.nl
https://peoplepill.com/people/friedie-kloen
‘Stormkracht’ binnenkort weer terug op de Vloedpaal | Maassluis24
Beeld ‘Stormkracht’ op vloedpaal wordt vervangen | MAASSLUIS.NU
Watersnood, Maassluis en het water, Canon van Maassluis, Hist. Ver. Maassluis, 2018