Energie

Kunstenaar: Jan de Winter, Vlaardingen (1939)

Locatie: De tuin van het Museum Maassluis

Door: Jacques Visker

Jan volgde tot 1962 de avondopleiding aan de Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen in Rotterdam. Overdag was hij werkzaam als glazenier bij een bedrijf in Schiedam, waar hij naar eigen zeggen meer leerde dan aan de academie. Jan had later een atelier in Vlaardingen en is bekend geworden door zijn schilderkunst en glas-in-loodvensters, maar ook als abstract beeldhouwer.

www.maassluis.nl/kunstwerkenkaart

Een voorbeeld van het laatste is het beeld Energie genaamd en staat al sinds 1972 in Maassluis. Het is een metaalplastiek uit koper- en messingplaat. Jan maakte het in opdracht van de gemeente, met de bedoeling dat het geplaatst zou worden bij de nieuwbouw van het gemeentebedrijf aan de Havenstraat, waar voordien de gasfabriek had gestaan. Over het ontwerp schreef Jan aan Burgemeester en Wethouders: ‘In het ontwerp heb ik getracht de functie van een energiebedrijf in de samenleving te symboliseren met een suggestieve vorm die aan een schip doet denken (het schip van onze samenleving). De lange zijden van het plastiek zijn schildachtige vormen, wat hol uitgehamerd, waarop met blokmotieven en horizontale openingen en stroken in reliëf de structuur van een stad met woningen en verkeersaders is gesuggereerd, met in het hart een vlam (energie) zoals in Maassluis het Gemeentelijk energiebedrijf (GEB) ook in het hart van de stad ligt. Het plastiek is aan beide zijden hetzelfde, met kleine variaties. Het is een krachtige vorm die op de binnenplaats van het GEB-kantoor zeker tot zijn recht zou komen.
Dat laatste is toch heel curieus! Het bestuur van de stad liet een kunstwerk maken voor een plek in de stad waar de bevolking het niet zou kunnen zien…

De mogelijkheid om het kunstwerk alsnog zichtbaar te maken voor de bewoners kwam in 2001. Het gebouw van gemeentewerken aan de Havenstraat werd in 2001 gesloopt en het kunstwerk moest worden verplaatst naar elders. Dat gebeurde. Kunnen we het sindsdien allemaal bekijken? Jawel, als het ‘in het oog’ zou staan. Het beeld is groot genoeg, 175 cm hoog en 170 cm breed. Wie het zien wil brengt een bezoek aan het Museum Maassluis aan de Zuiddijk en vraagt of de deur naar de tuin open mag. Want daar staat het.

Nu (juni 2024) staat er nog een lege sokkel aan de Haven, recht voor de Havenstraat, vlakbij de plek op die binnenplaats van toen…

Bronnen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Maassluis_kunstwerk_energie.jpg
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_de_Winter_(kunstenaar)
Documentatie uit het archief van de gemeente Maassluis, cluster stad, team Cultuur.