Plastisch teken

Kunstenaar: Edvard Ludwig Zegers †, Amsterdam (1927) - Delfstrahuizen (2018)

Locatie: Rembrandtlaan

Door: Jacques Visker

 

Het Plastisch teken staat sinds 1961 aan de Rembrandtlaan, schuin voor de bakkerij op 3A, op het trottoir van winkelcentrum Het Palet. Het is een abstract kunstwerk uit hard gesoldeerd koper- of messingplaat, iets meer dan twee meter hoog. Het werk heeft vier zijden en rijst met drie poten op uit een bodemplaat op een lage gemetselde sokkel met een gootje erin. Tussen de poten vandaan rijst een vierzijdige zuil op met vierkantige uitstulpingen. De zuil draagt een vierkante, ietwat aan de hoeken neergetrokken plaat die doet denken aan het hoofddeksel van een Amerikaanse professor. In de plaat zitten vier ronde gaten.

www.maassluis.nl/kunstwerkenkaart

Edvard Zegers volgde rijksacademies voor tekenonderwijs en voor beeldende kunsten. Hij beeldhouwde in vrije en abstracte stijl. Over het werk van Edvard is op het internet geen publicatie te vinden. Edvard was getrouwd met beeldend kunstenares Nelly Zondag. Beiden trokken zich in 1984 terug uit het kunstenaarsleven. In 2018 overleden zij kort na elkaar.

Als kunstwerken gevoel mochten hebben zou het Plastisch teken zich vast ongewenst en ongeliefd voelen. Wat kent dit werk een trieste geschiedenis in Maassluis. Aannemer Lemain, bouwer van het winkelcentrum, schenkt het kunstwerk, een fontein, na de oplevering in 1961 aan de gemeente. Het komt te staan op een ruim trottoir voor de winkels. De kolommen van het monument rusten op de aarde en symboliseren de samenwerking tussen de bouwer, het COM (Centraal Orgaan ter bevordering van Middenstandsbedrijfspanden) en de gemeente. De lange kolommen verbeelden stijgen en groeien. Bovenuit het beeld stroomt water, het leven brengend element.

Vier jaar na de onthulling willen winkeliers het beeld weer weg hebben vanwege slecht onderhoud, geluidshinder en omdat de watertoevoer is afgesneden. De Maassluise jeugd zorgt voor lawaai door geregeld op het holle metalen beeld te slaan. De gemeente denkt dat een kleine afrastering voldoende zal zijn als bescherming. Ronduit furieus is de cultureel ambtenaar van destijds over het verzoek tot weghalen. Zo schrijft hij in een brief in 1965 “Dit is asociaal en anti cultureel denken”. De storm is gaan liggen en het beeld bleef staan. Maar niet meer als fontein. Het gootje werd een peukenbak.

Toen werd het 2012. De trottoirs van het winkelcentrum worden versmald om plaats te maken voor zoveel mogelijk parkeervakken. Tot vlak naast het Plastisch teken. Om het kunstwerk heen wordt het trottoir bezet door straatmeubilair en reclameborden. Daar staat het nu, eenzaam, doelloos, onopgemerkt. Een randfiguur, letterlijk.

Bronnen:
Beelden van Maassluis, Gemeente Maassluis, 2002, ISBN 90-75352-36-0
Informatie uit het gemeentearchief van Maassluis, cluster stad, team Cultuur.
Informatie van firma Kamp en Van Gulik V.O.F., Amsterdam.
https://rkd.nl/nl/explore/artists/86249
https://www.artindex.nl/lexicon/