(Scroll for the English version)

In het laatste kwart van de 16e eeuw was er in Maassluis geen kerkgebouw. Er was wel een rooms-katholieke kapel geweest, ongeveer op deze plek, maar die was aan het begin van de Tachtigjarige oorlog (in 1573) verwoest tijdens de gevechten tussen Geuzen en Spanjaarden.
Bij de reformatie, ook rond die tijd, waren de Protestanten weggegaan uit de rooms-katholieke kerk. De Maassluise protestanten kerkten eerst een paar jaar in Maasland, 4 kilometer verderop. Ze wilden graag een kerk hier in Maassluis bouwen. In 1596 kregen ze daarvoor een vergunning. Zo kwam op deze plaats in 1598 een kerkje. Het heeft er gestaan tot 1966 en het werd ‘de Kleine kerk’ genoemd.

De kerk stond hoog en droog op de hoge zeedijk en de ingang was op het niveau van de dijk, die hier Hoogstraat heet. Om het niveau van de kerkvloer gelijk met de dijk te krijgen was er een ruime onderbouw nodig tegen de dijk aan, even groot als de kerk. In de benedenruimte kwam een tussenmuur om de kerkvloer te dragen. Het dijklichaam was versmald doordat er een stuk voor de bouw van de kerk was afgegraven. Dit werd opgelost door de dijk te steunen: er kwam een kademuur met steunbogen. Omdat de hoogte vanaf de straat tot het niveau van de dijk groot was ontstond er een geweldig hoge onderbouw met verschillende verdiepingen. Bijzonder is dat in die ruimte onder de kerk altijd een school aanwezig is geweest, met een woning voor de schoolmeester. De toegang tot de school was onderdijks, in het Schoolslop. En zo heet dat straatje nu nog steeds.

In het begin van de 17e eeuw steeg de welvaart in ons land. De bevolking van het godvrezende dorp nam toe en ook het aantal kerkgangers werd groter. Het kleine kerkje op de dijk was op zondag veel te vol. De mensen zaten driehoog op stellingen en stikten daar boven in de kerk bijna van benauwdheid. Toen er een stellage met mensen was ingestort, waarbij een dode viel, werd de situatie onhoudbaar.
In 1622 werd besloten tot het bouwen van een nieuwe, grotere kerk. Die werd in 1639 in gebruik genomen. Die wordt sindsdien Groote Kerk genoemd. Kijk even om u heen en u ziet hem.

De ‘Kleine kerk’ op de dijk werd toen gesloten en de verwachting was dat dit niet meer nodig was. Dat was echter niet het geval, de groei van Maassluis hield aan en ook het kerkelijk leven nam in bloei toe. In 1664 werd de Kleine kerk weer in gebruik genomen. in 1756 is dit kerkje nog eens grondig verbouwd.

Na wat verwikkelingen werd in 1966 besloten de kleine kerk te slopen. Aan de gemeente werd een stuk grond overgedragen waardoor de Hoogstraat verbreed kon worden. Lange tijd bleef de plek na het slopen een gat in de straatwand. In 1985 is op deze plaats een woningencomplex gerealiseerd.
Van de kleine kerk zijn alleen het uurwerk en de torenhaan bewaard gebleven. Deze zijn te zien in het gemeentehuis.

++++++++++++++++++++

THE SMALL CHURCH

In the last quarter of the 16th century there was no church building in Maassluis. There had been a Roman Catholic chapel, roughly on this spot, but it was destroyed at the beginning of the Eighty Years’ War (in 1573) during the battles between Dutch troops and Spaniards. At the Reformation, also around that time, the Protestants had left the Roman Catholic Church. The local protestants first went to church for a few years in Maasland, 4 kilometers from here. They wanted, however, to build a church in Maassluis. In 1596 they received a permit to do so. A little church was built on this site in 1598. It stood here until 1966 and it was known as ’the Small church’.

The church stood high and dry on the high seawall (‘The Dike’) and the entrance was at the level of the dike, which is called Hoogstraat here. To get the church floor level at the dike level, a spacious substructure was needed against the dike, the same size as the church. A partition wall was built in the lower space to support the church floor. The body of the dike had narrowed because a part had been excavated for the construction of the church. This was solved by supporting the dike: a quay wall with supporting arches was built. Because the height from the street to the level of the dike was great, a tremendously high substructure with several floors was created. What is special is that there has always been a school in that space under the church, with a house for the schoolmaster. The entrance to the school was under the dike, in the Schoolslop (School Alley). Church and school have long gone, but Schoolslop is still the name of that alley today.

At the beginning of the 17th century, prosperity in our country increased. The population of the God-fearing village increased and so did the number of churchgoers. The little church on the dike was far too full on Sunday. The people sat three high on scaffolding and up there in the church almost suffocated from distress. When a scaffolding with people collapsed, killing one, the situation became untenable. In 1622 it was decided to build a new, larger church. It was put into use in 1639. Since then it has been called the Great Church. Look over your shoulder and you see it.

The little church on the dike was then closed and it was expected that it was no longer necessary. That was not the case, however, the growth of Maassluis continued and the church life also flourished. In 1664 the ‘Small church’ was put back into use. in 1756 this church was thoroughly renovated.

After some complications, it was decided in 1966 to demolish the little church. A piece of land was transferred to the municipality so that the Hoogstraat could be widened. For quite some time, after demolition, the site remained a hole in the street wall. A housing complex was built on this site in 1985. Only the little church’s clock and tower cock of have been preserved. These can still be seen in the town hall.