Maassluis  |  Geplaatst op 8 april 2024

Column

Monstersleeptocht in 1908

Door: Ineke Vink

In 1908 trokken de sleepboten Zwarte Zee en Roode Zee een 7.000-tons droogdok van Noord-Engeland naar Peru. Een dergelijke reis over meer dan 10.000 mijl was nooit eerder gemaakt. En dat in een tijd dat stoom nog de krachtbron was. Het was een huzarenstukje van zeemanschap.

Op drift
Op 20 augustus 1908 vertrok de sleep. Het weer was goed, maar reeds in Het Kanaal stak er een noordwesterstorm op. De moeilijkheid was dat het dok hoog op het water lag en een enorme windvang was. De zware ankerkettingen braken als touwtjes en de sleep ging op drift. Zelfs de ankerwinch was totaal ontwricht. De schade werd hersteld op de Thames.

Tornado
De reis liep vervolgens zonder veel problemen via de Kaapverdische Eilanden naar Brazilië. Vlak voor de aankomst bij de rivier Rio de la Plata bij Montevideo in Uruguay werd de sleep twee maal kort na elkaar overvallen door de beruchte Pampero. Hoge golven spoelden bij donder en bliksem wild over de dekken. De Pampero is een korte maar hevige wervelstorm, met een sterke temperatuurdaling. De Roode Zee sloeg van haar ankers en zonk. Smit & Co stuurde een bergingsploeg en als plaatsvervanger de sleepboot Oceaan, wat vele weken vertraging opleverde. Op 6 februari 1909 zette de sleep koers naar de Straat Magellaan. In de zeestraat tussen Vuurland en Patagonië kon het eigenlijke avontuur beginnen, een dergelijke sleep was nog nooit door dit vaarwater gevaren.

Doods landschap
Een vaarwater berucht om haar sterke stromingen, valwinden en stormen door een doods landschap. Ook al kreeg men een paar bekwame loodsen aan boord, het bleef een waagstuk. Af en toe was de stroming zo sterk dat, ondanks dat bij beide sleepboten de machines op volle toeren draaiden, de sleep nauwelijks vooruit kwam. Allen verlangden naar open zee, liever een open zee met storm dan in zo’n benauwd vaarwater met het gevoel tussen de bergen gekraakt te worden. Aan het eind van de straat van Magellaan verschenen mensen in kleine kajaks. Zoiets had de Nederlandse bemanning nog nooit gezien. ’s Avonds, wanneer de sleep voor anker ging, ontstond er een levendige ruilhandel. Op 2 april arriveerde het dok behouden op de plaats van bestemming: Callao in Peru. Het was voor de bemanning een grootse dag. Na alle moeite, spanning en tegenslag was het gelukt de sleep onbeschadigd en in een goede conditie af te leveren. Ook Smit & Co schatte deze prestatie naar waarde en reikte de gehele bemanning een oorkonde uit met de gevolgde reisroute en een afbeelding van de sleep.

Het uitgebreide verhaal over de sleepreis verschijnt in het boekje Historische Schetsen nr. 84 van de Historische Vereniging Maassluis (HVM), dat in mei 2024 wordt gepubliceerd.

Columns

Geplaatst op 1 maart 2024

Bioscoop Luxor

Geplaatst op 30 januari 2024

De Maassluise jaren van Abraham Kuyper

Geplaatst op 21 november 2023

Hoop en vrees door Engelse Oorlog

Columns archief...

Maassluis  |  Geplaatst op 8 april 2024

Column

Monstersleeptocht in 1908

Door: Ineke Vink

In 1908 trokken de sleepboten Zwarte Zee en Roode Zee een 7.000-tons droogdok van Noord-Engeland naar Peru. Een dergelijke reis over meer dan 10.000 mijl was nooit eerder gemaakt. En dat in een tijd dat stoom nog de krachtbron was. Het was een huzarenstukje van zeemanschap.

Op drift
Op 20 augustus 1908 vertrok de sleep. Het weer was goed, maar reeds in Het Kanaal stak er een noordwesterstorm op. De moeilijkheid was dat het dok hoog op het water lag en een enorme windvang was. De zware ankerkettingen braken als touwtjes en de sleep ging op drift. Zelfs de ankerwinch was totaal ontwricht. De schade werd hersteld op de Thames.

Tornado
De reis liep vervolgens zonder veel problemen via de Kaapverdische Eilanden naar Brazilië. Vlak voor de aankomst bij de rivier Rio de la Plata bij Montevideo in Uruguay werd de sleep twee maal kort na elkaar overvallen door de beruchte Pampero. Hoge golven spoelden bij donder en bliksem wild over de dekken. De Pampero is een korte maar hevige wervelstorm, met een sterke temperatuurdaling. De Roode Zee sloeg van haar ankers en zonk. Smit & Co stuurde een bergingsploeg en als plaatsvervanger de sleepboot Oceaan, wat vele weken vertraging opleverde. Op 6 februari 1909 zette de sleep koers naar de Straat Magellaan. In de zeestraat tussen Vuurland en Patagonië kon het eigenlijke avontuur beginnen, een dergelijke sleep was nog nooit door dit vaarwater gevaren.

Doods landschap
Een vaarwater berucht om haar sterke stromingen, valwinden en stormen door een doods landschap. Ook al kreeg men een paar bekwame loodsen aan boord, het bleef een waagstuk. Af en toe was de stroming zo sterk dat, ondanks dat bij beide sleepboten de machines op volle toeren draaiden, de sleep nauwelijks vooruit kwam. Allen verlangden naar open zee, liever een open zee met storm dan in zo’n benauwd vaarwater met het gevoel tussen de bergen gekraakt te worden. Aan het eind van de straat van Magellaan verschenen mensen in kleine kajaks. Zoiets had de Nederlandse bemanning nog nooit gezien. ’s Avonds, wanneer de sleep voor anker ging, ontstond er een levendige ruilhandel. Op 2 april arriveerde het dok behouden op de plaats van bestemming: Callao in Peru. Het was voor de bemanning een grootse dag. Na alle moeite, spanning en tegenslag was het gelukt de sleep onbeschadigd en in een goede conditie af te leveren. Ook Smit & Co schatte deze prestatie naar waarde en reikte de gehele bemanning een oorkonde uit met de gevolgde reisroute en een afbeelding van de sleep.

Het uitgebreide verhaal over de sleepreis verschijnt in het boekje Historische Schetsen nr. 84 van de Historische Vereniging Maassluis (HVM), dat in mei 2024 wordt gepubliceerd.