In deze zomermaanden is het mogelijk om ‘door de maritieme geschiedenis van Maassluis te wandelen’ met een gids van de Historische Vereniging Maassluis. Met als hoogtepunt een bezoek aan de historische radarpost. Wat is de oorsprong van de maritieme geschiedenis van Maassluis?

Dat heeft alles te maken met de opening van de Nieuwe Waterweg in 1872. Door het relatief nauwe kanaal gingen veel schepen, dus een sleepdienst was van groot belang voor de veiligheid. Loodsen aan boord zorgden voor de kennis van de plaatselijke ondiepten in de vaarweg. De bergingsmaatschappij had werk wanneer het toch een keer mis ging. De rapportagedienst verdiende aan het doorgeven van scheepsberichten. De douane stapte aan boord om de formaliteiten onder het varen af te handelen. Maassluis was de eerste stad met een eigen haven aan de nieuwe vaarroute naar Rotterdam, vandaar dat de verschillende diensten zich hier in de haven vestigden.

De eerste telefoonlijn
De rapportagedienst van Gijsbert Dirkzwager vestigde zich in 1872 in Maassluis en maakte gebruik van een nieuw communicatiemiddel: de telegraaf. Zijn agenten in Hoek van Holland gaven de posities door van schepen op zee met bestemming Rotterdam. Dirkzwager in Maassluis gaf zijn compagnons in Rotterdam deze berichten door. Door de uitvinding van de telefoon kon de dienst uitbreiden. Al in 1881 had Dirkzwager een telefoonverbinding met Hoek van Holland, zelfs nog voordat het stadhuis en het bureau van politie in Maassluis waren aangesloten. Plannen voor een walradarsysteem ontstonden in 1948. Dat zou de veilige toegang voor schepen vanaf de Noordzee naar de Rotterdamse havens enorm verbeteren. In 1956 was de aaneengesloten keten van zes radarposten langs de vaarweg naar Rotterdam de eerste ter wereld.

Sleepdienst
De eerste spade voor de Nieuwe Waterweg was in 1866 de grond in gegaan en in datzelfde jaar legde de sleepdienst van Fop Smit zijn sleepboten in de Maassluise haven. Zij hielpen schepen veilig naar zee en weer terug naar de haven. Later voerden ze ook sleepklussen uit langs de kust. Een aanvaring tussen een Duits en een Engels schip ter hoogte van Schiedam vormde de aanleiding tot de oprichting van een bergingsbedrijf in Maassluis. Kleinere scheepjes brachten loodsen en douaniers aan boord.

Maritieme wandeling
In de loop van de 20e eeuw werden de sleepboten zo groot, dat ze niet meer in de Maassluise haven pasten en de sleepdienst verliet Maassluis. Tegenwoordig heeft Maassluis een historische museumhaven en liggen er sleepboten uit verschillende perioden. Zo kan de geschiedenis van de ontwikkeling van de sleepdienst er verteld worden en sommige schepen zijn te bezoeken, evenals de historische radarpost. Loop mee met de gids van de Historische Vereniging Maassluis op 16 en 30 september. Vooraf boeken bij Ervaar Maassluis.