Maassluis | Geplaatst op 11 mei 2018
Het moederschap werd al in de oudheid gevierd. Sinds 1925 vieren we in Nederland Moederdag op de tweede zondag in mei. De Maassluise Pietertje Gaweg had, toen zij in 1871 op 68-jarige leeftijd overleed, weinig plezier aan het moederschap kunnen beleven.
Pietertje Gaweg was geboren in1803 in Maassluis. Haar eigen moeder heeft ze nauwelijks gekend, op haar vijfde verloor zij haar moeder. Toen haar vader kort daarna hertrouwde kwam ze in een stiefgezin terecht met zes kinderen. Vanaf haar 10e jaar groeide ze op in het gezin van haar tante en waarschijnlijk zijn dat de gelukkigste jaren in haar leven geweest. Ze kon goed opschieten met haar beide nichten, ze vierde hun bruiloften en maakte de geboorte van hun kinderen van nabij mee.
Pietertje woonde aan de Noordvliet, in een huis op de hoek van het Begijnslop. Daar is nu boekhandel keizerrijk gevestigd.
23 was Pietertje toen ze zelf trouwde met zeeman Teunis de Graaf. Teunis was zeeman, dus de meeste tijd van huis. Er kwam waarschijnlijk niet veel geld binnen van zijn verdiensten, want het gezin woonde nu eens in een ‘middenkeuken’, dan weer in een ‘achterkamer’. Tenslotte kregen ze een eigen huisje ‘van de armen’ in het Begijnslop. Aangezien er vijf huizen stonden aan weerskanten, tot halverwege het huidige Begijnslop, moeten het piepkleine huisjes geweest zijn.
In de 23 jaar huwelijk baarde Pietertje maar liefst 11 kinderen. 9 daarvan overleden binnen een of twee maanden na de geboorte. Misschien heeft ze, als zeemansvrouw, deze geboortes en overlijdens alleen moeten doorstaan. Eén dochter, Eva, is zeven geworden voor ze stierf. Op haar 43e kreeg Pietertje een ‘nakomertje’ dat opnieuw Eva heette, maar ook na een maand overleed.
Alleen zoon Kornelis (*1834) is volwassen geworden en getrouwd. Hij was, net als zijn vader, zeeman. Toen Pietertje 58 was verloor zij binnen een paar maanden haar enige zoon (hij bleef op zee) en haar enige kleinkind.
En haar eigen huwelijk? Na 23 jaar huwelijk was haar man op zee verdwenen, Pietertje was 46. Tien jaar later hertrouwde ze – met speciale dispensatie omdat er geen overlijdensakte was van haar man – met Lucas van der Roest. Nog geen jaar later overleed haar tweede man. Pietertje sleet de laatste 10 jaar van haar leven als winkelierster in een achterhuisje op het Schanseiland. Met haar verdween de naam Gaweg uit de Maassluise archieven. Maar door dit verhaal voegen wij haar toe aan het collectieve geheugen en wordt ze niet vergeten.
Noordvliet eind 19e eeuw. Links het huis waar Pietertje Gaweg opgroeide, daarnaast de ingang van het Begijnslop.
Geplaatst op 8 april 2024
Geplaatst op 1 maart 2024
Geplaatst op 30 januari 2024
Columns archief...
Maassluis | Geplaatst op 11 mei 2018
Het moederschap werd al in de oudheid gevierd. Sinds 1925 vieren we in Nederland Moederdag op de tweede zondag in mei. De Maassluise Pietertje Gaweg had, toen zij in 1871 op 68-jarige leeftijd overleed, weinig plezier aan het moederschap kunnen beleven.
Pietertje Gaweg was geboren in1803 in Maassluis. Haar eigen moeder heeft ze nauwelijks gekend, op haar vijfde verloor zij haar moeder. Toen haar vader kort daarna hertrouwde kwam ze in een stiefgezin terecht met zes kinderen. Vanaf haar 10e jaar groeide ze op in het gezin van haar tante en waarschijnlijk zijn dat de gelukkigste jaren in haar leven geweest. Ze kon goed opschieten met haar beide nichten, ze vierde hun bruiloften en maakte de geboorte van hun kinderen van nabij mee.
Pietertje woonde aan de Noordvliet, in een huis op de hoek van het Begijnslop. Daar is nu boekhandel keizerrijk gevestigd.
23 was Pietertje toen ze zelf trouwde met zeeman Teunis de Graaf. Teunis was zeeman, dus de meeste tijd van huis. Er kwam waarschijnlijk niet veel geld binnen van zijn verdiensten, want het gezin woonde nu eens in een ‘middenkeuken’, dan weer in een ‘achterkamer’. Tenslotte kregen ze een eigen huisje ‘van de armen’ in het Begijnslop. Aangezien er vijf huizen stonden aan weerskanten, tot halverwege het huidige Begijnslop, moeten het piepkleine huisjes geweest zijn.
In de 23 jaar huwelijk baarde Pietertje maar liefst 11 kinderen. 9 daarvan overleden binnen een of twee maanden na de geboorte. Misschien heeft ze, als zeemansvrouw, deze geboortes en overlijdens alleen moeten doorstaan. Eén dochter, Eva, is zeven geworden voor ze stierf. Op haar 43e kreeg Pietertje een ‘nakomertje’ dat opnieuw Eva heette, maar ook na een maand overleed.
Alleen zoon Kornelis (*1834) is volwassen geworden en getrouwd. Hij was, net als zijn vader, zeeman. Toen Pietertje 58 was verloor zij binnen een paar maanden haar enige zoon (hij bleef op zee) en haar enige kleinkind.
En haar eigen huwelijk? Na 23 jaar huwelijk was haar man op zee verdwenen, Pietertje was 46. Tien jaar later hertrouwde ze – met speciale dispensatie omdat er geen overlijdensakte was van haar man – met Lucas van der Roest. Nog geen jaar later overleed haar tweede man. Pietertje sleet de laatste 10 jaar van haar leven als winkelierster in een achterhuisje op het Schanseiland. Met haar verdween de naam Gaweg uit de Maassluise archieven. Maar door dit verhaal voegen wij haar toe aan het collectieve geheugen en wordt ze niet vergeten.
